Ерекше білім беру қажеттіліктері бар балалар үшін спорт тек физикалық белсенділік емес. Бұл олардың денсаулығын нығайту, өз-өзіне деген сенімділікті арттыру, достар табу және қоғамның бір бөлігі ретінде сезіну мүмкіндігі. Спорттық іс-шаралар мен бейімделген дене шынықтыру олардың толыққанды өмірге қадам басуындағы маңызды кезең болып табылады.
Неліктен спорт ерекше қажеттіліктері бар балаларға қажет?
Спорт ерекше қажеттіліктері бар балаларға еңсерілмейтіндей көрінетін кедергілерді жеңуге көмектеседі. Ол физикалық жағдайды жақсартады, моториканы дамытады және психологиялық қиындықтармен күресуге мүмкіндік береді. Зерттеулер көрсеткендей, спортпен шұғылдану балалардың эмоционалдық жағдайын едәуір жақсартып, өзіне деген сенімділігін арттырады және қоғамда бейімделуін жеңілдетеді.
Спорттың ерекше қажеттіліктері бар балаларға пайдасы:
- Физикалық даму.
Тұрақты жаттығулар бұлшықеттерді нығайтып, үйлесімділікті және жалпы физикалық жағдайды жақсартады. Бұл тірек-қимыл аппараты немесе моторикалық функциясы бұзылған балалар үшін аса маңызды. - Эмоционалдық тұрақтылық.
Тіпті ең кішкентай жеңістер баланың өз күшіне деген сенімін арттырады. Әр жаңа нәтижеге қол жеткізген сайын, бала одан да көп нәрсеге қабілетті екенін сезінеді. - Әлеуметтік интеграция.
Спорттық іс-шаралар балаларды бір-бірімен қарым-қатынас жасауға, команда құруға және ортақ тіл табуға үйретеді. Бұл, әсіресе, әлеуметтік оқшаулауға жиі ұшырайтын балалар үшін өте маңызды. - Мақсатқа ұмтылу дағдыларын дамыту.
Спорт баланы мақсат қоюға және оған жетуге ынталандырады. Бұл дағдылар өмір бойы онымен бірге жүреді.
АФК (бейімделген дене шынықтыру) реабилитация процесінің бір бөлігі ретінде
Ерекше қажеттіліктері бар балалар бейімделген дене шынықтырумен (АФК) шұғылданады. Бұл әр баланың ерекшеліктерін ескеретін арнайы жасалған жаттығулар кешені. Мұндай жаттығулар денсаулықты нығайтып қана қоймай, балаларды белсенді өмірге дайындауға көмектеседі.
АФК бағдарламалары моториканы, қозғалыс үйлесімділігін және тепе-теңдікті дамытуға арналған жаттығуларды қамтиды. Олар кәсіби мамандардың бақылауымен өткізіледі, бұл жаттығуларды тиімді әрі қауіпсіз етеді. Сонымен қатар, ерекше қажеттіліктері бар балалар «Жұлдызай» ұлттық инклюзивтік ойындары сияқты түрлі спорт түрлерімен айналысып, жарыстарға қатысуға мүмкіндік алады.
Мұндай іс-шараларға қатысу тек қуаныш пен шабыт әкеліп қана қоймай, көптеген дағдыларды дамытуға ықпал етеді. Мысалы, балалардың әлеуметтік дағдылары жақсарады: олар басқа қатысушылармен өзара әрекеттесуді, команданың бір бөлігі болуды және ортақ шешімдер қабылдауды үйренеді. Спорт өз күшіне деген сенімді нығайтып, табандылық пен жеңіске деген ұмтылысты тәрбиелейді. Сонымен қатар, тұрақты жаттығулар физикалық пішінді жақсартып, төзімділікті арттырады.
Ерекше қажеттіліктері бар балалардың болашақта паралимпиада спортшысы болуға мүмкіндігі бар. Адаптивті жаттығулардан немесе инклюзивті ойындарға қатысудан басталған жол көптеген балаларды спортпен тұрақты айналысуға және айтарлықтай жетістіктерге жетуге ынталандырады. Мұндай мысалдар шабыттандырып, әр баланың әлеуеті бар екенін дәлелдейді.